Fondovi
EBRD (European Bank for Reconstruction and Development)
Evropska banka za obnovu i razvoj (EBRD) u BiH se fokusira na razvoj održive transportne infrastrukture, konkurentnog i otpornog privatnog sektora i MSP, zelenih gradova i nisko-karbonskoj tranziciji. BiH je zemlja osjetljiva na klimatske promjene, posebno rizike od poplava, klizišta i šumskih požara. Energetski intenzitet u zemlji je četiri puta veći od EU prosjeka (i 1.5 puta veći od EBRD prosjeka).
EBRD promoviše prelazak na zelenu ekonomiju u BiH kroz direktne investicije u energiju i tehnologije i prakse efikasnog korištenja resursa u okviru projekata u korporativnom sektoru i infrastrukturi, i pružanjem podrške naporima na ostvarivanju zelenih politika u zemlji. Kreditna linija EBRD preko partnerskih banaka se koristi za kreditiranje preduzeća i domaćinstava koji žele unaprijediti svoju energetsku efikasnost ili proizvoditi obnovljivu energiju. EBRD Green Cities, vodeći program Banke, nudi podršku EBRD i donatora gradovima u BiH na rješavanju najvećih izazova životne sredine kroz ciljane investicije u održivu infrastrukturu,izradu politika i jačanje kapaciteta.
WBIF (Western Balkans Investment Framework)
WBIF je zajednička inicijativa Evropske komisije i partnerskih međunarodnih finansijskih institucija (Evropske investicione banke, Evropske banke za obnovu i razvoj, Razvojne banke Veća Evrope i KfW banke), za podršku socio-ekonomskog razvoja i pridruživanja zemalja Zapadnog Balkana Evropi, kroz investiranje u oblast energetske efikasnosti.
Investicioni okvir za Zapadni Balkan (WBIF), koji uključuje i sopstvenu platformu privatnog sektora Program za razvoj preduzeća i inovacija Zapadnog Balkana (WB EDIF), okuplja partnere na Zapadnom Balkanu, bilateralne donatore i međunarodne finansijske institucije s ciljem pružanja podrške razvoju te procesu pristupanja, kako regiona, tako i pojedinačnih zemalja. Investicioni okvir za Zapadni Balkan osnovan je 2009. godine sa Evropskom unijom kao najvećim donatorom kroz Instrument za pretpristupnu pomoć (IPA).
WBIF sačinjavaju Zajednički fond za grant sredstva i Zajednički fond za kreditiranje, a cilj im je da se za prioritetne projekte u regionu objedine i koordiniraju različiti izvori finansiranja, prvenstveno krediti sa grant sredstvima. Projekti kojima se odobravaju ova sredstva u skladu su sa pretpristupnom strategijom EU i relevantnim sektorskim strateškim dokumentima i planovima investicija.
GGF (Green for Growth Fund)
Fond zelenog razvoja jugoistočne Evrope – GGF je osnovan 2009. godine kao specijalizovani fond za unapređenje energetske efikasnosti i obnovljivih izvora energije u jugoistočnoj Evropi (uključujući Tursku), kao i u obližnjem susjedskom regionu, te na Bliskom Istoku i Sjevernoj Africi. Pokrenut od strane Evropske investicione banke i KfV razvojne banke, GGF je inovativno javno-privatno partnerstvo osnovano radi smanjenja potrošnje energije i emisije CO2.
Pruža refinansiranje lokalnim komercijalnim bankama, nebankarskim finansijskim institucijama kao što su mikrofinansijske institucije i lizing kompanije i ostalim odabranim finansijskim institucijama pružajući kredite domaćinstvima, preduzećima, opštinama i javnom sektoru za mjere energetske efikasnosti ili projekte obnovljivih izvora energije, a svaka od mjera koje podržava GGF trebalo bi da obezbijedi najmanje 20% uštede energije ili smanjenja emisija CO2.
GGF takođe nudi direktno finansiranje kompanijama za pružanje energetskih usluga, kompanijama ili projektima iz obnovljivih izvora energije i uslugama energetske efikasnosti i dobavljačima koji se bave ciljevima uštede i emisije energije.
GEF (Global Environmental Facility)
GEF je osnovan uoči Samita o Zemlji u Riju kako bi se suočio sa najhitnijim ekološkim problemima naše planete. Od tada je obezbijedio više od 21,7 milijardi dolara bespovratnih sredstava i obezbijedio dodatnih 119 milijardi dolara sufinansiranja za više od 5.000 projekata i programa. GEF je najveći multilateralni povjerenički fond fokusiran na omogućavanje zemljama u razvoju da investiraju u prirodu i ostvare implementaciju velikih međunarodnih ekoloških konvencija, uključujući biodiverzitet, klimatske promjene, hemikalije i dezertifikaciju. GEF okuplja 184 vlade članice, pored civilnog društva, međunarodnih organizacija i partnera u privatnom sektoru. Kroz svoj Program malih grantova, GEF je pružio podršku za više od 26.000 inicijativa civilnog društva i zajednice u 135 zemalja.
KfW (Kreditanstalt für Wiederaufbau)
Njemačka razvojna banka (KfW) je do sada svoje aktivnosti u BiH u sklopu razvojne saradnje fokusirala na odabrana prioritetna polja koja su dogovorena između Federalnog ministarstva za ekonomsku saradnju i razvoj (BMZ) i BiH.
Trenutno su za njemačku finansijsku saradnju sektori od prioriteta obnovljivi izvori energije i energetska efikasnost, kako bi se podržao održivi energetski sektor u zemlji, razvoj finansijskog sektora i opštinska infrastruktura.
IFC (Internacional Finance Corporation)
Međunarodna finansijska korporacija (IFC), kao jedna od članica grupacije Svjetske Banke, najveća je globalna institucija koja je orijentisana isključivo na privatni sektor zemalja u razvoju. Osnovana je 1956. godine, a u vlasništvu je 184 zemlje članice koje kolektivno određuju njenu politiku. Rad ove korporacije omogućava kompanijama i finansijskim institucijama u razvoju da otvore radna mjesta, poboljšaju korporativno upravljanje i ekološke performanse, kao i da doprinesu svojoj zajednici. Jedan od glavnih zadatka je da iskorijeni ekstremno siromaštvo do kraja 2030. godine, bave se investiranjem i u siromašne zemlje, savjetuju kompanije u privatnom sektoru, ali i upravljaju različitim fondovima. Sarađuju sa drugim institucijama u okviru Svjetske banke, ali su pravno i finansijski nezavisni.
IPA (Instrument for Pre-Acession)
IPA predstavlja fond Evropske Unije koji daje bespovratnu finansijsku pomoć zemljama kandidatima i potencijalnim kandidatima za pristup Evropskoj Uniji. Opšti cilјevi pretpristupnih fondova EU su jačanje demokratskih institucija i vladavine prava, afirmacija i zaštita lјudskih i manjinskih prava i sloboda, rodna ravnopravnost i nediskriminacija, reforma državne uprave uklјučujući uspostavlјanje decentralizovanog upravlјanja fondovima EU (Decentralised Management-DM), sprovođenje ekonomskih reformi, razvoj civilnog društva, obnova i pomirenje odnosno unapređenje regionalne i prekogranične saradnje.
Okvirni sporazum o financijskom partnerstvu između Evropske komisije i Bosne i Hercegovine o posebnim aranžmanima za provedbu pomoći u okviru Instrumenta pretpristupne pomoći IPA III zaključen je i stupio je na snagu 22. 9. 2022. (Službeni glasnik Bosne i Hercegovine- Međunarodni ugovori, br. 7/22).
