Prema podacima sa sajta IQAir, Beograd je danas na trećem mjestu na svjetskoj listi gradova sa najzagađenijim vazduhom, odmah iza Lahora u Pakistanu i Hanoja u Vijetnamu.
U Srpskoj prestonici indeks kvaliteta vazduha trenutno iznosi 199, što ga svrstava u kategoriju „nezdrav”. Glavni zagađivač su PM2.5 čestice kojih u vazduhu ima 116 mikrograma po metru kubnom (µg/m³).
Međutim, na pojedinim mjernim stanicama poput Zemuna, Starog Grada i Novog Beograda, indeks kvaliteta vazduha je preko 200, što znači da je vazduh veoma nezdrav i kao takav može izazvati zdravstvene tegobe kod cjelokupnog stanovništva.
U većem dijelu Srbije vazduh je izuzetno lošeg kvaliteta. Pored Beograda, najgore je u Novom Sadu, gdje je indeks kvaliteta vazduha 220, i Novom Pazaru sa indeksom kvaliteta vazduha 240, što znači da je vazduh veoma nezdrav. Slijede Subotica, Čačak, Niš, Valjevo i Smederevo gdje je vazduh trenutno nezdrav.
Uredbom o uslovima za monitoring i zahtjevima kvaliteta vazduha Republike Srbije, granična vrijednost izloženosti za suspendovane čestice PM2.5 u 2020. godini postavljena je na 25 µg/m³, dok je tolerantna vrijednost 30 µg/m³.
Izloženost visokim koncentracijama ovih čestica može izazvati kardiovaskularne i pulmonalne bolesti, ali i pogoršati simptome kod hroničnih bolesnika. PM 2.5 čestice nazivaju se još i fine čestice jer se, uslijed svoje male veličine, zadržavaju duže u vazduhu u odnosu na teže čestice. Tako male, PM 2.5 čestice mogu prodrijeti duboko u pluća i najzad u krvotok, izazivajući obiljne zdravstvene probleme u našem organizmu.
Naučna istraživanja utvrdila su da kontinuirano udisanje PM 2.5 čestica može dovesti do prijevremene smrti i povećanog rizika od srčanog i moždanog udara.
Pročitajte još:
- Vlada donela više odluka – produžena zabrana uvoza peleta
- Borba protiv klimatskih promena otvara i nova radna mesta – svaki uloženi evro vraća se višestruko
- EPS nakon tri decenije zvanično preuzeo novi termoenergetski blok B3 u Kostolcu
Sarajevo na četvrtom mjestu po zagađenosti vazduha u svijetu
Vazduh u glavnom gradu Bosne i Hercegovine takođe je nezdrav, sa indeksom kvaliteta vazduha 185 što Sarajevo stavlja na četvrto mjesto na svjetskoj IQAir listi. Dominantan zagađivač su PM 2.5 čestice kojih ima 128 µg/m³.
I u ostalim većim gradovima Bosne i Hercegovine vazduh je pretežno lošeg kvaliteta. U Banja Luci, Tuzli, Zenici, Jajcima, Lukavcu, Visokom i Kaknju, vazduh spada u kategoriju „nezdrav”, prema podacima sa sajta Zrak.ekoakcija.
Najveće zagađenje zabilježeno je u Bihaću gdje je vazduh opasan po zdravlje, sa indeksom kvaliteta vazduha od čak 314. Kada vazduh spada u ovu kategoriju, moguće su ozbiljne posljedice po zdravlje za cjelokupno stanovništo, dok najosjetljivije grupe stanovništva – djeca, trudnice, stari i hronični bolesnici, moraju ostati u zatvorenom prostoru.
