Prijedlog zakona o zaštiti vazduha usvojio i Dom naroda, te nakon što je to ranije učinio i Predstavnički dom, ovo važno zakonsko rješenje stupiće na snagu u FBiH.
Nasiha Pozder, u ime predlagača, federalnog ministarstva životne sredine i turizma, izrazila je zadovoljstvo njegovim usvajanjem, te je naznačila da je tekst rezultat stručnog rada i konsultacija koje su provedene sa strukom i civilnim društvom, kao i s kantonalnim resornim ministarstvima budući da je ovo jedan od onih zakona koji su u zajedničkoj nadležnosti.
„Stručne analize govore da grijanje domaćinstava predstavlja najveći pojedinačni izvor zagađenja vazduha, pa potom i saobraćaj u gradovima. Ovim zakonom dobivamo bolji institucionalni i okvir politike za upravljanje i monitoring kvaliteta vazduha u FBiH. Važno je da smo ovim zakonom otvorili i mogućnosti za reakciju, implementaciju mjera i projekata kakav je onaj Svjetske banke za unapređenje kvaliteta vazduha, a za što je Međunarodna banka za obnovu i razvoj dala zajam u iznosu od 50 miliona američkih dolara. Konkretno, na smanjenje emisija od grijanja domaćinstava davanjem grantova za investicije u čistija rješenja grijanja i u energetsku efikasnost izdvojiće se 31,5 miliona dolara“, rekla je Pozder.
Takođe za prelazak na transport s niskom emisijom u Kantonu Sarajevo razvojem biciklističke infrastrukture, nabavkom novih vozila s niskom emisijom za javni gradski prevoz i pružanje tehničke pomoći za donošenje sveobuhvatnih mjera niske emisije, 10 miliona američkih dolara.
Iz Ministarstva navode da se kroz usvojeni zakon vodilo računa o adekvatnoj transponiranosti EU zakonodavstva, uz poseban osvrt na zemlje regiona i naše realne budžetske i druge mogućnosti, decidnije se definiše pitanje nadležnosti i uloga kantona i lokalnih zajednica u pogledu monitoringa kvalitete vazduha, uloga inspekcija na svim nivoima i u različitim relevantnim oblastima, kao što su životna sredina, urbanizam, građenje, ali i tržišna inspekcija, budući da se ovim zakonom uređuje i pitanje kućnih ložišta što ranije nije bio slučaj.
Pročitajte još:
- EEA: Upsala ima najčistiji gradski vazduh u Evropi
- Kvalitet vazduha u Modriči još uvijek iznad granice dozvoljenog
- Predstavnički dom Parlamenta FBiH usvojio Zakon o zaštiti vazduha
Dodaju da se Zakonom definiše i način saradnje kantona na izradi planova zaštite kvaliteta vazduha, ali i interventnih planova, njihovog sadržaja i radnji koje se preduzimaju u slučaju prekomjernog zagađenja, preciziraju se načini finansiranja i izrada registara zagađivača.
Napominju da, iako se ovaj zakon ne može striktno posmatrati kroz ekonomsku opravdanost, dugoročno gledano, kroz mehanizme koje nudi, zakon je višestruko ekonomski opravdan iz razloga što njegovi ciljevi jesu izbjegavanje, sprečavanje ili smanjenje štetnih posljedica po ljudsko zdravlje, kvalitet života i životnu sredinu u cjelini, te poručuju da je krajnje vrijeme da ovo postane prioritet.
Jedan od ciljeva projekta Svjetske banke je i smanjenje emisije sitnih lebdećih čestica (PM2.5) u periodu trajanja projekta za 19.000 tona PM2.5, putem investicija u energiju i transport, kao i uspostavljanje centara za kvalitet zraka u najugroženijim kantonima.
Dosadašnji Zakon datira iz 2003. godine i posljednji put je mijenjan i dopunjavan 2010. godine, a od tada do danas svjedoci smo pogoršanja kvalitete vazduha.
Energetski portal