Pacifičkim ostrvima prije trostruka opasnost, ubrzani porast nivoa okeana, zagrijevanje i zakiseljavane, a to treba da bude upozorenje i za ostatak svijeta jer su priobalna područja ugroženja svugdje. To su saopštili Antonio Gutereš, generalni sekretar Ujedinjenih nacija (UN) i Seleste Saulo, generalni sekretar Svjetske meteorološke organizacije (WMO) na Forumu pacifičkih ostrva u Tongi.
Izvještaj Svjetske meteorološke organizacije (WMO) o stanju klime u jugozapadnom Pacifiku za 2023. godinu detaljno opisuje kako je porast nivoa mora u regionu iznad globalnog prosjeka. Temperatura površine mora porasla je tri puta brže od globalnog prosjeka od 1980. godine. Tokom tog perioda, toplotni talasi u moru su se približno udvostručili po učestalosti od 1980. godine, postali su intenzivniji i traju duže.
„Relativni nivo mora u jugozapadnom Pacifiku porastao je čak više od globalnog prosjeka, ali ono što se dešava ovdje ne završava se ovdje. Nadirući talasi dolaze po sve nas, ugrožavajući obalna područja širom svijeta. Svijet mora da se okrene ka Pacifiku i sluša nauku. Ako spasimo Pacifik, spasavamo i sebe“ ,rekao je Gutereš.
Gutereš navodi da opasnost za Pacifik ali i šire su gasovi sa efektom staklene bašte, a oni kako kaže „kuvaju našu planetu, i more preuzima toplotu – doslovno“.
Iako čine samo 0,02 odsto globalnih emisija, pacifička ostrva su jedinstveno izložena. Prosječna visina je samo jedan do dva metra iznad nivoa mora, 90 odsto populacije živi unutar pet kilometara od obale, a polovina infrastrukture je unutar 500 metara od mora.
Pročitajte još:
- Koral star 600 godina zabilježio kako su se temperature Tihog okeana mijenjale
- Na dnu okeana i do 11 miliona tona plastike
- Kako inovativna tečnost uklanja 98 odsto nanoplastike iz vode?
Na Forumu je bilo riječi i o sistemu ranog upozoravanja koje omogućava proaktivne mjere, kao što su planovi evakuacije, raspodjela resursa i jačanje infrastrukture. Istaknuto je da su iako su spas za mnoge, dostupni samo jednoj trećini malih ostrvskih država u razvoju širom svijeta.
Izvještaj o stanju klime u jugozapadnom Pacifiku za 2023. godinu se bavi klimatskim pokretačima, uključujući El Njinjo, temperaturu, padavine i ekstremne događaje poput tropskih ciklona, suša i ekstremnih vrućina u regionu.
Ovaj izvještaj biće prestavljen i na Forumu koji će organizovati WMO i Specijalizovani meteorološki centar ASEAN-a (ASMC) u Singapuru 5. septembra 2024. godine.
