Prema najnovijim podacima, 2024. godina bila je najtoplija godina do sada na afričkom kontinentu, dok drugi skup podataka ukazuje na to da je godina za nama bila druga najtoplija u istoriji mjerenja u Africi. Takođe, protekla decenija bila je najtoplija otkako se vrše merenja. Zabilježeni su toplotni talasi mora koji su zahvatili najveće područje otkako se mjerenja provode (od 1993. godine), navodi se u izvještaju Svjetske meteorološke organizacije (WMO) o stanju klime u Africi za 2024. godinu.
Ekstremni vremenski uslovi i posljedice klimatskih promjena pogađaju svaki aspekt društveno-ekonomskog razvoja u Africi, pogoršavaju glad, nesigurnost i raseljavanje.
Temperature površine mora oko afričkog kontinenta dosegle su rekordne nivoe, uz posebno brzo zagrijavanje Atlantskog okeana i Sredozemnog mora. Od januara do aprila, toplotni talasi su zahvatili gotovo 30 miliona kvadratnih kilometara, što je najveća zabilježena površina od početka praćenja, iako se taj broj smanjio u kasnijim mjesecima.
„Izvještaj o stanju klime u Africi otkriva zabrinjavajući obrazac ekstremnih vremenskih pojava – dok se neke zemlje suočavaju s izuzetnim poplavama uzrokovanim obilnim padavinama, druge trpe dugotrajne suše i nestašicu vode”, rekla je Selest Saulo, generalna sekretarka WMO.
U Izvještaju se ističe da je potrebna hitnost u unapređenju sistema ranog upozoravanja, kao i jačanju klimatske otpornosti i prilagođavanja. Takođe poziva vlade, razvojne partnere i privatni sektor da ubrzaju ulaganja u pametna klimatska rješenja.
Najbrže zagrijavanje
Prosječna temperatura površine kopna u Africi u 2024. godini bila je otprilike 0,86 °C viša u odnosu na dugoročni prosjek iz razdoblja 1991.–2020. Sjeverna Afrika zabilježila je najveće odstupanje – 1,28 °C iznad prosjeka – čime se potvrđuje da je riječ o podregiji Afrike koja se najbrže zagrijava.
Pročitajte još:
- Nov metod dugoročnog predviđanja suša – bolje planiranje vodnih resursa
- Alarmantni znakovi: Većina svjetskog kopna sve sušnije
- COP16 u Rijadu: Ključni trenutak za spas zemljišta i otpornost na sušu
„Južna Afrika doživjela je razorne sušne, posebno u Malaviju, Zambiji i Zimbabveu, koje je pogodila najgora suša u posljednjih dvadeset godina. Ukupni prinosi žitarica u južnoj Africi bili su 16 odsto niži od petogodišnjeg prosjeka – dok su u Zambiji i Zimbabveu bili niži za 43 odsto, odnosno 50 odsto”, navodi WMO.
Suša je uticala na smanjenu proizvodnju hidroenergije iz jezera Kariba, najvećeg vještačkog rezervoara u Africi, pa je dolazilo do dugotrajnih nestanaka struje.
Zapadna i srednja Afrika pretrpjele su razorne poplave koje su pogodile više od četiri miliona ljudi, uz stotine smrtnih slučajeva i stotine hiljada raseljenih osoba. Najteže su bile pogođene Nigerija, Niger, Čad, Kamerun i Srednjoafrička Republika.
Sjeverna Afrika zabilježila je treću uzastopnu ispodprosječnu žetvu žitarica zbog nedostatka padavina i ekstremno visokih temperatura.
Izvještaj WMO-a o stanju klime u Africi za 2024. godinu prati digitalna interaktivna mapa i on je dio serije klimatskih izvještaja čiji je cilj pružiti podršku donošenju odluka na nacionalnom i regionalnom nivou u vezi s klimatskim strategijama.
Energetski portal
