Nakon rekordno visokih temperatura tokom ljeta, više zemalja Evrope u septembru su zahvatile obilne padavine i prouzrokovale poplave. Poljska, Češka, Austrija, Rumunija, Mađarska, Njemačka, Slovačka pretpile su ogromno nevrijeme, a obilne padavine zahvatile su i Englesku (više nego dvostruko od prosječne količine padavina za septembar). Razlog povećanog broja poplava naučnici vide u zagrijavanju kontinenta, odnosno klimatskim promjenama.
Grupa “World Weather Attribution” (WWA), koja proučava povezanost između ekstremnih vremenskih događaja i klimatskih promjena, poredi te događaje sa modelima koji prikazuju kako bi izgledali u svijetu bez sagorijevanja fosilnih goriva. Ovaj put bavili su se poplavama koje su u periodu od 12. do 15. septembra zahvatile Stari kontinent.
„Svi modeli pokazuju povećanje intenziteta i vjerovatnoće padavine, što je i očekivano na osnovu fizičkih procesa u zagrijavanju klime. Kombinovana promjena, koja se može pripisati klimatskim promjenama izazvanim ljudskim djelovanjem, iznosi otprilike dvostruko povećanje vjerovatnoće i sedam odsto povećanje intenziteta“, navodi WWA.
Padavine koje je donijela oluja Boris u sadašnjim klimatskim uslovima je veoma rijetka pojava koja se očekuje približno jednom u 100 do 300 godina, ali s porastom klimatskog zagrijavanja ova učestalost se mijenja.
Pročitajte još:
- Veliki vodeni talas ide Dunavom, na udaru Poljska i Mađarska
- Vodeni talas Dunavom ide prema Mohaču, a onda i prema Hrvatskoj
- Evropa u 2023. godini – toplotni talasi i jake poplave
U scenariju budućeg zagrijevanja u kojem je globalna temperatura viša za 2°C u odnosu na predindustrijske nivoe, klimatski modeli predviđaju još obilnije četvorodnevne padavine, uz dalje očekivano povećanje intenziteta padavina za oko pet odsto i povećanje vjerovatnoće za 50 odsto u poređenju sa sadašnjim stanjem. Ipak, ovi brojevi su vjerovatno preniski zbog potcjenjivanja veoma obilnih padavina u dostupnim klimatskim modelima.
Nedima Sladić, poznati meterolog iz Sarajeva kaže da se za svaki 1°C koji dodajemo u Zemljin energetski sistem, ravnoteža postiže sa sedam odsto više vodene pare u atmosferi.
„Više vodene pare u kombinaciji sa više toplote dovodi do većeg isparavanja, dok Zemlja da druge strane nastoji da postigne ravnotežu. Veće isparavanje dovodi do veće količine dostupne oborive vode, što dovodi do povećanja intenziteta padavina i količine padavina koje sve češće premašuju gornji rang klimatologije, odnosno najviše zabilježene količine padavina u relativno kratkom vremenskom intervalu“, navodi Sladić.
