Juni 2025. godine biće debelim slovima upisan u hidrometerološku službu kao jedan od najekstremnijih od kada postoje mjerenja u BiH. Kaže to Bakir Krajinović, meteorolog Federalnog hidrometeorološkog zavoda (FHMZ).
Prije svega, kako navodi, ta ekstremnost se odnosi na padavine širom BiH, odnosno, činjenicu da kiše skoro nije ni bilo.
„Jedan kišni dan tokom juna i količine padavina su zanemarive. U Tuzli i u Mostaru nije pala ni kap kiše. Na našim meteorološkim stanicama je zabilježeno nula litara po metru kvadratnom! To se nije desilo nikada u našoj istoriji mjerenja da tokom juna imamo vrijednosti od nula litara. Srednja količina padavina za Tuzlu je, vjerovali ili ne 110 litara po metru kvadratnom, a za jedan dan tokom juna 2010. godine u Tuzli je palo 71 litar. U Mostaru je prosjek 78 litara po metru kvadratnom, a 28.juna 1959.godine za jedan dan je palo 68,7 litara. To sve ukazuje koliko je juni bio ekstreman u pogledu padavina”, iznosi Krajinović.
Međutim, kao da to nije bilo dovoljno, pa su 26. juna postavljeni novi temperaturni rekordi. U Sarajevu je, nadmašen rekord iz 2021. godine i novi iznosi 38,8 stepeni Celzijusa, a u Tuzli na isti dan je izmjereno rekordnih 38 stepeni.
„Razlog za što nam se sve ovo dešavalo tokom juna, a istu situaciju očekujemo i na početku ovog mjeseca, prostrano polje povišenog vazdušnog pritiska koje se smjestilo nad južnom i jugoistočnom Evropom. U takvim okolnostima atmosfera je skoro cijeli mjesec bila stabilna i to je neuobičajena sinoptička situacija koja je skoro, pa teoretski nemoguća, ali je zahvatila Evropu i još jednom pokazala koliko klima u Evropi postaje ekstremna i ono što smo proživjeli tokom šestog mjeseca i što nismo vidjeli u 135 godina naše istorije hidrometeorološke službe mora zabrinuti sve građane BiH i mora dovesti do toga da svijest o promjenama koje proživljavamo su naša realnost”, naglašava Krajinović.
Zabrinjava, napominje, i to što su sve te ekstremne pojave sve češće i intenzivnije. I baš onako kako je juni završio, tako je i juli počeo i nema naznaka za padavine tokom prvih sedam dana.
„Posebno se to odnosi na jug naše zemlje. Ono što je zabrinjavajuće jesu vrijednosti temperatura, vazduha koje će konstantno rasti kako sedmica bude odmicala. I zbog toga je na snazi narandžasto upozorenje FHMZ-a za 3.i 4.juli, što se posebno odnosi na period između 11 i 18 sati. Najviše temperature koje se očekuju u ovom periodu i zbog čega je izdato upozorenje kretaće se između 35 i 40 stepeni Celzijusa, a to su vrijednosti koje ozbiljno mogu narušiti zdravlje ljudi i zbog toga treba slušati savjete ljekara”, govori Krajinović.
Pročitajte još:
- Naučnici upozoravaju: Svijetu ostaje tri godine do probijanja klimatske granice od 1,5°C
- Rekordne vrućine obilježile početak ljeta
- Ekstremne vrućine u gradovima na jugu posljedica nedostatka zelenila
Navodi i da je priroda već odreagovala na sve ove uslove i da, zapravo, liči na onu s kraja avgusta.
„Sve je suho, a zelenila skoro da nema, pa su rizici od požara ekstremno visoki. Već svjedočimo pojavi velikog broja požara u BiH i zbog toga savjet svim građanima da se odgovorno ponašaju kada je u pitanju ovaj rizik”, kaže ovaj meteorolog.
Takođe, ukazuje i na to da ova situacija donosi i dosta izazova za naše poljoprivrednike.
„Poljoprivredna proizvodnja na sjeveru naše zemlje skoro da je uništena uslijed ekstremne i dugotrajne suše. Ovo će imati i negativne dugoročne posljedice i po stočarstvo. I srednjoročne prognoze ukazuje da će juli i avgust u prosjeku biti topliji za tri ili četiri stepena i očekujemo svega 50-tak procenata padavina tokom ovih mjeseci u odnosu na referentne vrijednosti”, kaže Krajinović.
Ipak, govori da optimistično treba gledati na drugu sedmicu jula kada su izgledniji lokalni, povremeni, istina slabi pljuskovi u BiH i kada je izgledniji blagi pad temperatura.
„I tih par stepeni nižih vrijednosti u drugoj sedmici jula će dobro doči kao kraći predah da se nekako vratimo u neke normalne okolnosti kada su u pitanju vremenske prilike u našoj zemlji i da se opet počnemo pripremati za novi talas vrućina i rizika”, zaključuje Krajinović.
Izvor: Avaz
